ترکه چیست تقسیم و تحریر ترکه به چه صورت است؟【آپدیت جدید】⚖️
ترکه، واژهای است که در دنیای حقوقی به مجموعه داراییها و اموال فردی که پس از فوت او باقی میماند، اطلاق میشود. این اموال میتوانند شامل خانه، زمین، خودرو، پول نقد و حتی بدهیها و مطالبات باشد. اما پس از مرگ فرد، چگونه باید این داراییها بین وراث تقسیم شود؟ چگونه میتوان از بروز مشکلات و اختلافات جلوگیری کرد؟ در اینجاست که مفاهیمی همچون «تقسیم ترکه» و «تحریر ترکه» وارد میشوند. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا در خصوص ترکه چیست تقسیم و تحریر ترکه به چه صورت است اطلاعات بیشتری کسب کنید.
ترکه چیست؟
ترکه چیست؟ ترکه به مجموعه داراییها و اموال فردی گفته میشود که پس از فوت او به وراثش منتقل میشود. این اموال ممکن است شامل اموال منقول و غیرمنقول، مطالبات و دیون باشد. تقسیم و تحریر ترکه، فرآیندی است که برای شفافسازی وضعیت داراییها و بدهیهای متوفی انجام میشود تا وراث بتوانند بهطور عادلانه و مطابق با قانون سهم خود را از ارث دریافت کنند.
فرآیند تقسیم ارث و ترکه چگونه است؟
فرآیند تقسیم ارث و ترکه یکی از موضوعات رایج حقوقی در ایران است که به قواعد خاصی نیاز دارد. این فرآیند شامل مراحل زیر میباشد:
- برای تقسیم ارث، ابتدا باید وراث متوفی مشخص شوند. وراث میتوانند از شورای حل اختلاف محل اقامت متوفی تقاضای گواهی انحصار وراثت کنند. این گواهی، فهرستی از نام و سهم هر یک از وراث ارائه میدهد.
- پیش از تقسیم ترکه، دیون متوفی (مانند بدهیهای بانکی، مهریه همسر، و سایر تعهدات مالی) از دارایی او کسر میشود. همچنین اگر متوفی وصیتی داشته باشد، تا سقف یکسوم از اموال او برای اجرای وصیت تخصیص مییابد.
- پس از کسر دیون، اموال باقیمانده بر اساس سهمالارث هر یک از وراث، طبق قواعد ماده 862 قانون مدنی تقسیم میشود.
- در صورتی که اموال متوفی غیرمنقول (مانند زمین و خانه) باشد، وراث باید به اداره ثبت مراجعه کرده و نسبت به انتقال سهم هر یک اقدام کنند. در مواردی که توافق میان وراث ممکن نیست، میتوان از دادگاه برای تقسیم اموال درخواست کمک کرد.
- اگر اموالی به صورت مشاع میان وراث وجود داشته باشد و امکان تقسیم آن نباشد، دادگاه یا با رضایت وراث، آن مال را به فروش میرساند و مبلغ حاصل از فروش را میان آنان تقسیم میکند.
حقوق وراث و نحوه تقسیم عادلانه اموال متوفی
تقسیم ارث و اموال متوفی از جمله موضوعات مهم حقوقی است که با توجه به قوانین مدنی ایران و شرع اسلام انجام میشود. هدف این فرایند، رعایت عدالت میان وراث و جلوگیری از تضییع حقوق آنان است. برای دستیابی به این هدف، مراحل و نکات زیر اهمیت دارد:
شناسایی وراث و صدور گواهی انحصار وراثت:
- ابتدا باید وراث قانونی متوفی شناسایی شوند. این کار با ارائه مدارک هویتی و درخواست گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف صورت میگیرد.
پرداخت دیون و اجرای وصیت متوفی:
- پیش از تقسیم اموال، دیون و بدهیهای متوفی (مانند وامها، مهریه همسر و مالیات) از ترکه پرداخت میشود. همچنین، وصیت متوفی تا یکسوم از اموال او معتبر است و پیش از تقسیم، اجرا میشود.
تقسیم سهمالارث طبق قانون:
اموال باقیمانده طبق قواعد ارث در قانون مدنی و بر اساس طبقات وراث تقسیم میشود:
- طبقه اول: فرزندان، پدر، مادر و همسر
- طبقه دوم: خواهر، برادر و اجداد
- طبقه سوم: عمو، دایی، خاله، عمه و دیگر بستگان
توصیه به استفاده از وکیل متخصص:
- از آنجا که فرایند تقسیم اموال میتواند موجب اختلاف میان وراث شود، حضور بهترین وکیل ارث در تهران و متخصص برای ارائه مشاوره و جلوگیری از مشکلات حقوقی ضروری است.
نحوه تحریر ترکه در دادگاه
تحریر ترکه فرآیندی قانونی است که برای حفظ و مدیریت اموال متوفی انجام میشود تا از تضییع حقوق وراث یا طلبکاران جلوگیری شود. این اقدام در صورت اختلاف میان وراث یا به درخواست یکی از وراث یا طلبکاران در دادگاه محل اقامت متوفی انجام میگیرد. مراحل تحریر ترکه به شرح زیر است:
- درخواست تحریر ترکه
- صدور دستور دادگاه
- جمعآوری اطلاعات و بررسی اموال
- تنظیم صورتجلسه تحریر ترکه
- حفظ اموال تا تقسیم
5 تفاوت بین تحریر و تقسیم ترکه
تحریر ترکه و تقسیم ترکه دو فرآیند متفاوت در مدیریت اموال متوفی هستند که در قوانین مدنی ایران تعریف شدهاند. تفاوتهای اصلی آنها به شرح زیر است:
هدف اصلی:
تحریر ترکه: شناسایی، فهرستبرداری، و حفظ اموال و بدهیهای متوفی برای جلوگیری از تضییع حقوق وراث و طلبکاران انجام میشود.
تقسیم ترکه: توزیع اموال متوفی میان وراث طبق قانون و بر اساس سهمالارث هر یک صورت میگیرد.
زمان انجام:
تحریر ترکه: پیش از تقسیم اموال و معمولاً در زمانی انجام میشود که وراث یا طلبکاران به اطلاعات دقیق از اموال متوفی نیاز دارند یا میان آنها اختلاف وجود دارد.
تقسیم ترکه: پس از پرداخت دیون، هزینهها و اجرای وصیت متوفی، زمانی که اموال برای تقسیم میان وراث آماده است، انجام میشود.
ماهیت فرآیند:
تحریر ترکه: فرآیندی ثبت و شناسایی است که به صورت اداری یا قضایی تحت نظارت دادگاه انجام میشود.
تقسیم ترکه: یک فرآیند انتقال مالکیت است که ممکن است با توافق وراث یا با حکم دادگاه صورت گیرد.
نقش دادگاه:
تحریر ترکه: همواره با نظارت و دخالت مستقیم دادگاه انجام میشود
تقسیم ترکه: ممکن است بدون دخالت دادگاه و با توافق وراث انجام شود، اما در صورت بروز اختلاف، دادگاه وارد عمل میشود.
نتیجه نهایی:
تحریر ترکه: نتیجه آن یک صورتجلسه رسمی است که فهرستی از اموال و بدهیهای متوفی ارائه میدهد
تقسیم ترکه: نتیجه آن تخصیص قطعی و انتقال مالکیت اموال به وراث است.
برخی از مواد قانونی مربوط به تقسیم و تحریر ترکه
قانون امور حسبی در ایران، چارچوب قانونی مشخصی را برای تقسیم ترکه پس از فوت فرد فراهم میکند. طبق این قانون، پس از پرداخت هزینههای کفن و دفن، تسویه بدهیها و اجرای وصایا، اموال باقیمانده میان وراث بر اساس سهمالارث قانونی تقسیم میشود.
ماده 325 قانون امور حسبی تصریح میکند که هر یک از وراث پس از تقسیم ترکه، مالک مستقل سهم خود میشوند و حق دخل و تصرف در آن را دارند، بدون اینکه هیچگونه حقی بر حصه دیگران داشته باشند.
همچنین، ماده 206 قانون امور حسبی به تحریر ترکه اشاره دارد که شامل تعیین حجم اموال، داراییها، مطالبات و بدهیهای متوفی است و این فرآیند توسط شورای حل اختلاف انجام میشود. این اقدامات اطمینان میدهند که تقسیم اموال به صورت عادلانه و مطابق با قوانین موجود صورت گیرد و در نهایت به حفظ حقوق وراث و جلوگیری از اختلافات احتمالی کمک میکنند.
برای مشاوره با بهترین وکیل در تهران کلیک کنید!
مدارک مورد نیاز برای دادخواست تقسیم ترکه
برای تنظیم دادخواست تقسیم ترکه چیست؟، مجموعهای از مدارک مورد نیاز است که باید به دقت آماده و ارائه شوند. تمام این مدارک باید اصل یا رونوشت مصدق و به روز باشند و هرگونه تغییر در آنها باید به دادگاه اطلاع داده شود. این مدارک عبارتند از:
- گواهی فوت متوفی که از ثبت احوال اخذ میشود
- گواهی حصر وراثت که نشان میدهد چه کسانی به عنوان وارث قانونی متوفی شناخته میشوند
- شناسنامه و کارت ملی وراث
- صورتجلسه تحریر ترکه اگر قبلاً تحریر ترکه انجام شده باشد
- اسناد مالکیت اموال متوفی مانند سند ملک، سند خودرو، اسناد بانکی و …
- وصیتنامه (در صورت وجود)
- رسید یا اسنادی که نشاندهنده پرداخت دیون متوفی باشد
هزینههای تقسیم ترکه چقدر است؟
مطابق با نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قضائیه، درخواست تقسیم ترکه بر اساس ماده 375 قانون امور حسبی، دعوای غیرمالی به شمار میآید و هزینه دادرسی آن بر اساس هزینه رسیدگی به امور حسبی دریافت میشود. طبق قوانین مربوطه، هزینه دادرسی دعاوی امور حسبی مبلغ 50,000 ریال است. البته علاوه بر این مبلغ، هزینه برابر اصل اوراق، هزینه کارشناسی در صورت نیاز، و حقالوکاله وکیل در صورت استخدام نیز به هزینههای دادرسی اضافه خواهد شد.
کار وکیل تقسیم ترکه چیست؟
امور مربوط به انحصار وراثت، به ویژه تحریر و تقسیم ارث، پیچیدگیهای تخصصی خود را دارد و نیازمند دقت و تسلط بر قوانین مربوطه است. در چنین شرایطی، عموم افراد به دنبال وکیل متخصص در امور انحصار وراثت میگردند تا از مشاوره و پیگیری حقوقی دقیق بهرهمند شوند. چرا که یک وکیل مجرب و با تجربه میتواند با استفاده از دانش حقوقی و آشنایی با رویههای قضائی، پرونده را در کوتاهترین زمان ممکن به سرانجام رسانده و از بروز مشکلات و اختلافات احتمالی جلوگیری کند.
کلام آخر
در مقاله ترکه چیست تقسیم و تحریر ترکه به چه صورت است به بررسی مفهوم ترکه و فرآیند تقسیم و تحریر آن پرداختهایم. ترکه به مجموع اموال و داراییهای متوفی اطلاق میشود که پس از فوت وی باید میان وراث تقسیم گردد. فرآیند تقسیم ترکه شامل شناسایی و ارزیابی اموال و بدهیها، پرداخت هزینهها و سپس توزیع آنها بین وراث است. همچنین به تفاوتهای میان تحریر ترکه و تقسیم آن اشاره کردهایم و توضیح دادیم که تحریر ترکه فرآیندی است که در آن اموال و بدهیهای متوفی فهرستبرداری میشود، در حالی که تقسیم ترکه به توزیع واقعی داراییها میان وراث میپردازد. در پایان، به مدارک مورد نیاز برای درخواست تقسیم ترکه و هزینههای دادرسی آن اشاره کردهایم و همچنین نقش وکیل در این فرآیند را توضیح دادیم، که با تخصص خود میتواند این امور را به صورت سریع و دقیق به انجام رساند. از اینکه تا پایان مقاله همراه ما بودید ممنونیم. نظرات خود را با ما در میان بگذارید.