عدم تمکین چیست؟ 🎖【آپدیت جدید】⚖️
زمانی که یک خانم و آقا ازدواج می کنند، شرع و قانون بر آنها حکم میکند که در برابر یکدیگر موظف به انجام وظایفی می باشند و کوتاهی در آن وظایف باعث دلخوری، خشونت،عدم تفاهم و در انتها دوری از یکدیگر می شود. از پیامد ها و آثار عدم تمکین زن می توان به محروم شدن زن از نفقه و آثار عدم تمکین مرد، خانم می تواند احراز شرایط عسر و حرج نماید و حکم طلاق بگیرد. اگر میخواهید بدانید که عدم تمکین چیست در این مقاله با ما همراه باشید.
تمکین به چه معناست و شامل چه مواردی می باشد؟
به طور کلی معنی تمکین یعنی پیروی کردن و فرمان بردار بودن؛ و تمکین زن به معنای پیروی او از همسر و قبول فرمان او به عنوان مرد خانواده می باشد. چنانچه در جامعه کنونی تمکین را مختص به زن میدانند باید ذکر شود که کاملا اشتباه است و تمکین شامل مردان نیز می باشد. زن و مرد پس از ازدواج و تشکیل خانواده، نسبت به تمامی حق و حقوق یکدیگر و زندگی که تشکیل داده اند مسئول می باشند و باید به وظایف خود به خوبی عمل کنند. در غیر این صورت، اگر هرکدام، چه آقا و یا چه خانم در برابر انجام وظایف خود کوتاهی کنند و یا حتی سرپیچی کنند، فرد دیگر می تواند به عنوان عدم تمکین از همسرش ثبت شکایت نماید.
نشوز یعنی چه؟ نشوز به زنی گفته می شود که وظایف خود را در تمکین همسرش به خوبی انجام نمی دهد. زن و شوهری که هردو در تمکین یکدیگر کوتاهی می کنند یا اصلا یکدیگر را تمکین نمی کنند را شقاق می نامند.
تمکین به دو قسمت تمکین خاص و تمکین عام تقسیم می شود که به شرح زیر می باشد:
- تمکین خاص: تمکین خاص، به معنی برقراری روابط زناشویی در چارچوب متعارف و معقول می باشد.
- تمکین عام: تمکین عام، به منزله اطاعت امر می باشد. یعنی زن، مرد را به عنوان رئیس باید بپذیرد و از دستورات معقول او پیروی به عمل آورد.
باید به این هم توجه داشته باشید که زمان مشخصی برای عدم تمکین زن تعریف نشده است. مرد هم، نمی تواند برای ترک منزل توسط زن برای مدت اندکی، او را متهم به عدم تمکین کند. البته این موضوعی می باشد که قاضی پرونده باید به آن رسیدگی کند و تصمیم نهایی را اعلام نماید. تمام این موضوعات به شرایط زن و مرد مرتبط است.
انواع تمکین خاص و تمکین عام:
- خانم در برابر برقراری رابطه بدون داشتن عذر موجه، خودداری نماید.
- خانم در برابر دستورات معقول همسرش به عنوان مرد و سرپرست خانواده، نافرمانی کند.
- خانه ای که همسرش برای او تهیه کرده را ترک کند.
- خانم به شغلی که نفعی برای آقا و فرزندان نداشته باشد مشغول باشد.
- در تربیت فرزندانش همراه همسر خود کم کاری کند.
موارد موجه برای عدم تمکین زن
- مرد مبتلا به بیماری های مقاربتی و جنسی باشد: مطابق ماده 1127 قانون مدنی خانم مجاز به عدم تمکین شوهر خود در صورت ابتلای مرد به یک بیماری جنسی و مقاربتی می باشد. البته در این ماده، نکته قابل توجه این است که زن فقط مجاز به عدم تمکین خاص است و همچنان وظیفه تمکین عام را دارد.
- زن مبتلا به نوعی از بیماری باشد: اگر زن به بعضبی بیماری ها مانند قرن(مسدود بودن آلت تناسلی) باشد، برای عدم تمکین خاص همسرش مجاز است اما باید از تمکین عام کوتاهی در عمل خود نداشته باشد.
- زن در خطر ضرر مالی و سلامتی و شرافتی باشد: در قانون 1115 قانون مدنی، اگر زن ادعایی در صورت اینکه زندگی کنار همسرش از نظر بدنی، مالی و شرافتی دچار آسیب و ضرر می شود و بتواند ادعای خود را ثابت کند، زن می تواند منزل خود از مرد جدا کند و همچنان مرد وظیفه در پرداخت نفقه دارد.
- مکان و محل زندگی توسط زن انتخاب و تعیین شده باشد:در ماده 1114 قانون مدنی آمده که زن باید در منزلی سکونت داشته باشد که آقا تعیین می کند؛ مگر اینکه وظیفه تعیین محل زندگی و منزل بر عهده زن بوده باشد.به این ترتیب، زن مجوز این را دارد که کنار همسر خود زندگی نکند و در این شرایط نیز وظایف تمکین عام بر عهده خانم است و باید به وظیفه خود عمل کند.
- زن از حق نفسش استفاده کند: به شرایط گفته شده در ماده 1085، اگر زنی قبل از برقراری رابطه جنسی، طلب مهریه بنماید، تا زمانی که مرد مهریه را به او نپردازد، خانم حق عدم تمکین دارد.
چه مدت زمان عدم تمکین زن برای ازدواج مجدد مرد لازم است؟
اثبات عدم تمکین زن در دعاوی عدم تمکین، دو پیامد در پی خواهد داشت؛ اولین آن این است که وقتی عدم تمکین او اثبات گردد، نفقه ای به او تعلق نخواهد گرفت چرا که اگر زن سعی و اقدام در ترک منزل مشترک کرده باشد، به دلیل کوتاهی در وظایف زناشویی دیگر نفقه ای به او تعلق نخواهد گرفت.
همچنین اگر در دادگاه عدم تمکین زن و ناشزه بودن او اثبات گردد، و قاضی از این موضوع مطلع شود که زن تصمیم به ترک زندگی مشترک گرفته است و قصد ندارد در زمان متعارف دوباره به زندگی مشترک با همسرش برگردد و می داند زنی ناشزه می باشد، مرد از دادگاه می تواند تقاضا کند که حکم ازدواج مجدد برای او صادر کنند.
حال به سوال چه مدت زمان عدم تمکین زن برای ازدواج مجدد مرد لازم می شود؟ باید پاسخ دهیم که نمی توان مدت و فرصت معینی برای عدم تمکین زن و صدور ازدواج مجدد توسط شوهر مشخص کرد. پس باید گفت چیزی که مهم و قابل توجه می باشد، این است که قاضی دادگاه احراز کند که زن علاقه و قصدی برای برگشت به زندگی مشترک و تمکین شوهر خود را ندارد. لازم به ذکر است، برای اینکه مرد بتواند اجازه برای ازدواج دوباره بگیرد باید این موضوع را با دادگاه در میان بگذارد.
شرایط طلاق در صورت عدم تمکین زن
در صورت عدم تمکین زن، آقا می تواند قبل از اینکه به دادگاه مراجعه کند از همسر خود با استفاده از اظهارنامه تمکین، از زن تقاضای تمکین نماید و به او زمان دهد تا به تمکین شوهر خود اقدام کند. چنانچه در طول این مدت از طرف خانم اقدامی صورت نگیرد، آقا میتواند از همین اظهارنامه به عنوان سند عدم تمکین در دادگاه استفاده کند.
با توجه به شرایط طلاق از زن ناشزه، می بایست در قدم اول آقا دادخواست تمکین را به دادگاه ارائه کند، سپس دادگاه این دادخواست را بررسی می کند و در صورتی که زن به عدم تمکین محکوم و حکم تمکین قطعی اعلام شود، آقا می تواند از این حکم برای چندین دعاوی دیگر همچون طلاق یا دریافت ازدواج دوباره خودش استفاده کند.
در دعاوی طلاق از زن ناشزه، اگر طلاق صورت بگیرد و زوجین جدا گردند، مهریه زن به او تعلق میگیرد و مرد ملزم به پرداخت آن می گردد. ولی از زمانی که به جریان افتادن دادخواست الزام صورت میگردد و حکم عدم تمکین اثبات میگردد، نفقه ای به زن تعلق نخواهد گرفت. همچنین در صورتی که زن به حکمی که علیه او صادر شده، یعنی حکم عدم تمکین اعتراضی داشته باشد باید شکایت خود به حکم و دادخواست همسرش را به دادگاه اعلام نماید و درخواست تجدید نظر کند.
چند مورد از مدارک مورد نیاز برای طرح دعوای عدم تمکین
- سند ازدواج
- شناسنامه و کارت ملی خانم و آقا
- اجاره نامه یا سند مالکیت خانه
- اظهار نامه مبنی بر دعوت رسمی از خانم به زندگی مشترک
- استشهاد نامه مبنی بر ترک منزل مشترک از سمت زن
نحوه اثبات عدم تمکین مرد چگونه است؟
در کشور ما، به دلیل عرف جامعه و عفت و حیایی که خانم ها دارند، معمولا در راستای چنین دعوایی قدم از قدم برای اثبات عدم تمکین همسر خود بر نمیدارند. به همین دلیل این موضوعات باعث سوء استفاده آقایان شده و باعث سختی زندگی همسرشان شده اند و آنهارا در تنگنا قرار داده اند.
انواع مختلفی از عدم تمکین از طرف مرد وجود دارد؛ عدم تمکین خاص یا اجتناب از برقراری رابطه جنسی، ترک زندگی مشترک بدون دلیل معقول و قابل قبول و یا بلاتکلیف گذاشتن خانم و عدم تشکیل زندگی مشترک با آرامش و آسایش، از مواردی می باشد که خانم میتواند برای آنها درخواست عسر و حرج تنظیم کرده و او را دادگاهی کند.
خانم پس از اینکه مدارک عدم تمکین همسرش را آماه کرد، میتواند برای او اظهارنامه آماده و به دادگاه ارائه دهد. قاضی در جلسات دادگاه از او با استناد هایی که ارائه دادگاه شده است سوال های متعددی خواهد پرسید و رای را بر اساس جواب های آقا و مدارک ارائه شده صادر خواهد کرد.
اگر خانم در جلسات دادگاه به شوهر خود و زندگی با او اشتیاق و علاقه نشان دهد و مرد نتواند که دلایل قابل قبولی برای اثبات عدم تمکین خود بیاورد رای دادگاه به نفع خانم خواهد بود؛ در نتیجه، دادگاه نقش بسزایی در اثبات عدم تمکین مرد را دارا می باشد.
سوالات قاضی در جلسه تمکین!
اگر زنی در تمکین همسر خود، چه تمکین عام و یا تمکین خاص کوتاهی کند، همسر او می تواند در دادگاه از او شکایت کند. در بیشتر مواقع طرح شکایت از سوی آقا دارای دو هدف می باشد و اگر به اثبات برسد مرد می تواند خود را از پرداخت نفقه محروم کند.
در مورد بعدی، مرد از زن درخواست زندگی مشترک دوباره را مطرح می کند. در این صورت زمانی که آن دو در دادگاه محاکمه حضور پیدا کنند، قاضی از آنان سوالاتی را پرسش خواهد کرد؛ برخی از این سوالات عبارت اند از:
- آیا ادعای آقا در عدم تمکین از سوی شما صحیح است؟ شرح دهید.
- آیا شما همسر خود را تمکین کرده اید؟
- آیا شما بدون اطلاع و اجازه همسر خود، ترک خانه کرده اید؟
- توضیح دهید که همسرتان زمینه عدم تمکین شما را فراهم نموده؟
- دلیل خود برای عدم تمکین را توضیح دهید؟ (این سوال در زمانی که همسر شاهدانی برای اثبات تمکین در دادگاه دارد پرسیده می شود.
- چه موضوعاتی باعث عدم تمکین شما از مرد شده؟ توضیح دهید.
با توجه به استناد و مدارک ارائه شده به دادگاه و قاضی، سوالات قاضی مربوط به آن استنادات و مدارک ارائه شده خواهد بود.
کلام آخر
سپاس گزاریم که تا انتهای مقاله عدم تمکین چیست همراه ما بودید.در این مقاله سعی در شناخت شما با عدم تمکین داشتیم. دانستیم که زن و شوهر در مقابل عهد و ازواجی که دارند نسبت به تمکین یکدیگر دارای وظایفی می باشند و سرپیچی آنها از این وظایف باعث سلب برخی حق و حقوق از آنها خواهد شد. لطفا اگر نظر، انتقاد و یا پیشنهادی دارید لطفا با ما و سایر مخاطبان سایت به اشتراک بگذارید.
