انواع وکالتنامه ⚖️ 3 نکته که پیش از عقد قرارداد باید بدانید!
در واقع وکالتنامه نوعی سند حقوقی است که به یک شخص (وکیل) اجازه می‌دهد تا به نمایندگی فرد دیگری (موکل) در امور حقوقی و قضایی اقدام کند. این نوع سند به صورت کتبی صادر می‌شود و شامل اطلاعاتی مانند نام وکیل، نام موکل، موضوع و اهداف وکالت، محدودیت‌های وکالت و زمان اعتبار وکالت است. در ادامه به بررسی انواع وکالتنامه و تمام مواردی که لازم است در این باره بدانید را برایتان به تحریر درآوردیم با ما همراه باشید.
وکیل کیست؟
وکیل فردی است که مجوز حقوقی دارد تا به نمایندگی دیگران در امور حقوقی و قضایی فعالیت کند. وکیل‌ها مسئولیت حفاظت از منافع موکلان خود را بر عهده دارند و باید به دقت به امور حقوقی آن‌ها رسیدگی کنند. آن‌ها برای حل اختلافات قانونی، نگارش قراردادها، نمایندگی در دادگاه و ارائه مشاوره حقوقی به موکلان خود فعالیت می‌کنند. وکلای قانونی باید دارای مدرک تحصیلی و مجوز رسمی از سازمان وکلا باشند تا بتوانند به عنوان وکیل فعالیت کنند.
وکالت نامه چیست؟
وکالتنامه یا قرارداد وکالت، یک توافق نامه حقوقی بین یک وکیل و یک موکل است که شرایط وظایف و حقوق هر دو طرف را تعیین می‌کند. این قرارداد حقوقی به وکیل اجازه می‌دهد تا به نمایندگی از موکل در امور حقوقی و قضایی عمل کند.
مهمترین مواردی که در انواع وکالتنامه معمولاً در نظر گرفته می‌شود عبارتند از:
- شرح دقیق از خدمات حقوقی که وکیل برای موکل انجام خواهد داد.
- هزینه‌های مربوط به خدمات حقوقی و شرایط پرداخت آن‌ها.
- حفظ حریم خصوصی محرمانگی اطلاعات بین وکیل و موکل.
- شرایط فسخ قرارداد و تعیین مدت زمان قرارداد.
انواع وکالتنامه!
وکالتنامه انواع مختلفی دارد و به طور کلی به چند دسته تقسیم می‌شود که در ادامه درباره آن‌ها مطالب مفیدی را ارائه خواهیم کرد:
وکالت‌نامه‌های دولتی: وکالت نامه دولتی نیز شامل نمایندگی دولت یا نهادهای دولتی در دادگاه‌ها و امور حقوقی مختلف است.
وکالت قضایی: وکالت در دعاوی حقوقی شامل نمایندگی در دادگاه‌ها و امور قضایی مختلف مانند دعاوی مدنی، کیفری، خانواده، طلاق و غیره است. وکالت در امور جزایی شامل دفاع از متهمان در پرونده‌های جزایی و نمایندگی در دادگاه‌های جزایی است. وکالت در امور اجرائی شامل نمایندگی در اجرائیات مختلف مانند تعقیبات اجرائی، اجرای اسناد و احکام قضایی می‌شود.
وکالت غیرقضایی: وکالت در امور ملکیت شامل نمایندگی در امور مربوط به خرید و فروش ملک، اجاره و رهن ملک و تنظیم قراردادهای ملکی است. وکالت در امور تجاری شامل نمایندگی در امور تجاری مانند تشکیل شرکت، تغییرات سرمایه‌گذاران، قراردادهای تجاری و غیره است. وکالت در امور خانواده شامل نمایندگی در امور خانواده مانند ازدواج، طلاق، تعیین نفقه، حضانت، تقسیم ارث و غیره می‌باشد.
وکالت تام الاختیار: وکالت تام الاختیار یک نوع وکالت قضایی است که به وکیل اجازه می‌دهد تمام امور مربوط به یک پرونده را به نیابت از موکل انجام دهد، بدون نیاز به هرگونه موافقت یا رضایت خاصی از سوی موکل. به عبارت دیگر، در وکالت تام الاختیار، وکیل می‌تواند تصمیمات و اقدامات لازم برای حفظ منافع موکل را به نیابت از او انجام دهد. این وکالتنامه معمولاً در مواردی که زمان یا فاصله جغرافیایی باعث مشکلات اجرایی شود، استفاده می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک فرد در کشور دیگری زندگی کند و نیاز به نمایندگی حقوقی در ایران داشته باشد، ممکن است از وکالت تام الاختیار استفاده کند.
انواع وکالت با توجه به نوع آن
انواع وکالتنامه به طور کلی به 3 دسته تقسیم می‌شود: وکالت حقوقی، وکالت مدنی و وکالت خصوصی.
وکالت حقوقی: وکیلی که به مشاوره و نظارت بر امور حقوقی فرد یا شرکت مشغول است.
وکالت مدنی: وکیلی که در دادگاه‌های مدنی فعالیت دارد و به افراد در پرونده‌های مربوط به حقوق مدنی کمک می‌کند.
وکالت خصوصی: وکیلی که در امور تجاری و قراردادهای تجاری به مشاوره و نظارت مشغول است.
وکالت نامه از لحاظ بستن قرارداد
همانطور که گفته شد وکالت نامه انواع مختلفی دارد، وکالت نامه از لحاظ بستن قرار دادر در واقع به نحوه عقد وکالت بین وکیل و موکل است که شامل:
وکالت نامه رسمی: وکالتنامه یک سند رسمی است که حاوی تعهدات و تفاهمات بین وکیل و مشتری (یا موکل) است. این سند حقوق و تعهدات هر دو طرف را تعیین می‌کند و شرایط نمایندگی وکیل را برای مشتری مشخص می‌کند.
وکالتنامه رسمی معمولاً شامل موارد زیر است:
- نام و اطلاعات تماس وکیل
- نام و اطلاعات تماس مشتری
- توضیحات در مورد موضوع یا مواردی که وکیل برای مشتری نمایندگی خواهد کرد
- تعهدات و وظایف هر دو طرفشرایط مالی،
- از جمله هزینه‌ها و پرداخت‌های مربوط به خدمات وکالت
- تاریخ شروع و پایان وکالتنامه امضای هر دو طرف
وکالت نامه عادی: وکالتنامه عادی یا غیررسمی، در مقایسه با وکالتنامه رسمی، به یک توافق نامه ساده بین وکیل و مشتری (یا موکل) اشاره دارد که معمولاً به صورت شفاهی یا به صورت نوشتاری و بدون امضای رسمی تهیه می‌شود. در این نوع وکالتنامه، شرایط و تعهدات نمایندگی وکیل برای مشتری به صورت کلی و ساده توضیح داده می‌شود. وکالتنامه عادی ممکن است به عنوان یک توافق نامه ساده بین وکیل و مشتری استفاده شود، اما به دلیل عدم رسمیت آن، در برخی موارد ممکن است دچار ابهامات و اختلافات شود. بنابراین، برای اطمینان از حفظ حقوق و تعهدات هر دو طرف، توصیه می‌شود که از وکالتنامه رسمی استفاده شود.
وکالت نامه شفاهی: وکالتنامه شفاهی یا وکالتنامه غیررسمی، به توافق شفاهی بین وکیل و مشتری (یا موکل) اشاره دارد که بعضی از شرایط و تعهدات نمایندگی وکیل برای مشتری را تعیین می‌کند. این نوع وکالتنامه بدون نگارش رسمی و امضای قانونی تهیه می‌شود و معمولاً به صورت شفاهی یا به صورت نوشتاری ساده توسط طرفین تعیین می‌شود. وکالتنامه شفاهی، به دلیل عدم رسمیت و عدم امضای رسمی، ممکن است در صورت بروز اختلافات و ابهامات، به عنوان مدرک قانونی قابل قبول محسوب نشود. بنابراین، توصیه می‌شود که هرگز برای امور حقوقی و حقوقی مهم از وکالتنامه رسمی و مناسب استفاده کنید تا حقوق و تعهدات هر دو طرف به صورت رسمی و قانونی تعیین شود.
همچنین این نکته را در نظر داشته باشید، وکالت نامه با توجه به دوام وکالت وکالتنامه به مدت زمانی که در خود وکالتنامه تعیین شده است، اعتبار دارد و به این معنی است که وکیل تا زمانی که وکالتنامه اعتبار دارد، می‌تواند به نمایندگی مشتری خود اقدام کند و حقوق و تعهداتی که در قرارداد وکالت تعیین شده است، را اجرا کند. همچنین در صورتی که وکالتنامه دارای تاریخ پایان مشخصی باشد، وکالت بعد از آن تاریخ منقضی می‌شود و وکیل دیگر نمی‌تواند به نمایندگی مشتری خود اقدام کند. البته، در برخی موارد، وکالتنامه ممکن است شرایط خاصی برای لغو یا تمدید دوباره داشته باشد که باید به آن توجه شود.
بنابراین، برای اطمینان از دوام وکالت، مهم است که شرایط و تاریخ پایان وکالتنامه را به دقت مورد بررسی قرار داد و همچنین همواره از تطابق اقدامات وکیل با تعهدات قرارداد وکالت اطمینان حاصل کرد. به هر حال، برای اطمینان از حفظ حقوق و تعهدات هر دو طرف، توصیه می‌شود که وکالتنامه به صورت کتبی تدوین شده و امضا شود. این کار به اطمینان از دقت و روشنی شرایط قرارداد کمک می‌کند و در صورت بروز اختلافات، به عنوان مدرک قانونی قابل اعتماد در نظر گرفته می‌شود.
شرایط لازم برای دریافت وکالتنامه
موکل باید از وکیل خود سوالات خود را پرسیده و از جزئیات پرونده آگاه شود تا بتواند تصمیم‌گیری مناسب در خصوص پرونده خود داشته باشد. این اختیارات مهم برای هر دو طرف، یعنی وکیل و موکل، ضروری است تا رابطه حقوقی به درستی پیش برود و موفقیت آن تضمین شود. به طور کلی باید بیان نمود برای دریافت انواع وکالتنامه، وکیل باید شرایط زیر را دارا باشد:
- داشتن مدرک تحصیلی: وکیل برای دریافت وکالتنامه باید دارای مدرک تحصیلی مرتبط با حقوق و قانون، معمولاً لیسانس حقوق یا دکترای حقوق باشد. گذراندن آزمون وکالت: وکیل باید آزمون وکالت را قبل از دریافت وکالتنامه با موفقیت پاس کند. عضویت در کانون وکلای دادگستری: ممکن است از وکلای حقوقی خواسته شود که عضو یک کانون وکلای دادگستری معتبر باشند. برای دریافت دکالتنامه باید هزینه‌های مربوط به درخواست وکالتنامه را پرداخت کند.
- اختیارات وکیل: وکیل به عنوان نماینده موکل در دادگاه‌ها، مذاکرات حل اختلاف و مراجعات قضایی عمل می‌کند. وکیل مسئول تهیه اسناد حقوقی مانند قراردادها، وصولی‌ها، شکایت‌نامه‌ها و سایر اسناد مربوط به پرونده حقوقی است. وکیل باید به موکل خود مشاوره حقوقی ارائه دهد و اطلاعات لازم را در خصوص حقوق و تعهداتش فراهم کند. وکیل باید از اطلاعات محرمانه و حساس موکل خود محافظت کند و آن‌ها را به دیگران فاش نکند.
- اختیارات موکل: موکل حق دارد که وکیل خود را بر اساس تجربه، تخصص و قابلیت‌های لازم برای پرونده خود انتخاب کند. موکل باید به وکیل اطلاعات کامل و دقیق در خصوص پرونده خود ارائه دهد تا وکیل بتواند بهترین نماینده برای او باشد. موکل حق دارد که پیشنهادات و راه‌حل‌های ارائه شده توسط وکیل را قبول یا رد کند و تصمیم‌گیری نهایی را در خصوص پرونده خود داشته باشد.
6 نکته مهم در وکالتنامه که باید بدانید!
انواع وکالتنامه یک سند حقوقی است که شرایط و قوانین مربوط به رابطه بین وکیل و موکل را تعیین می‌کند. با رعایت این نکات در نگارش وکالتنامه، رابطه حقوقی بین وکیل و موکل به درستی تعیین می‌شود و ابهامات کمتری در آینده پیش می‌آید. در نگارش وکالتنامه، باید به نکات زیر توجه داشت.
- وکالتنامه باید شامل اطلاعات کامل و دقیق وکیل و موکل از جمله نام، آدرس، شماره تماس و اطلاعات حساب بانکی باشد.
- وکالتنامه باید شامل توضیحات دقیق در خصوص موضوع و اهداف پرونده حقوقی باشد که وکیل موظف است آن‌ها را دنبال کند.
- وکالتنامه باید شامل جزئیات مربوط به هزینه‌ها، ساعات کاری، نحوه پرداخت و هر گونه هزینه اضافی ممکن باشد.
- وکالتنامه باید حاوی شرایط مربوط به فسخ قرارداد از جمله شرایط فسخ توسط هر یک از طرفین و نحوه رفع اختلافات باشد.
- وکالتنامه باید شامل حقوق و تعهدات وکیل و موکل باشد تا هر دو طرف به درستی آگاه باشند.
- وکالتنامه باید توسط هر دو طرف (وکیل و موکل) امضا شود تا اثر قانونی داشته باشد.
شرط فسخ شدن وکالت
شرط‌هایی که می‌توانند منجر به فسخ قرارداد وکالت شوند، معمولاً در انواع وکالتنامه یا قوانین مربوطه تعیین می‌شوند. برخی از شرایط معمول برای فسخ وکالتنامه عبارتند از:
- عدم انجام تعهدات: اگر یکی از طرفین (وکیل یا موکل) تعهدات خود را نپذیرد یا انجام ندهد، ممکن است به فسخ وکالتنامه منجر شود.
- عدم پرداخت هزینه‌ها: اگر موکل هزینه‌های وکالت را به موقع پرداخت نکند، وکیل ممکن است حق داشته باشد قرارداد را فسخ کند.
- اختلاف نظر: اگر بیش از حد اختلاف نظر بین وکیل و موکل وجود داشته باشد و به توافق نرسیده شود، ممکن است به فسخ وکالتنامه منجر شود.
- عدم اعتماد: اگر وکیل یا موکل به دلایلی به عملکرد یا رفتار طرف مقابل اعتماد نکند، ممکن است تصمیم به فسخ وکالتنامه بگیرد.
- تغییر شرایط: در صورتی که شرایط موضوع پرونده یا قوانین مربوط به آن تغییر کند، ممکن است نیاز به فسخ وکالتنامه باشد. به هر حال، در هنگام فسخ وکالت، باید به شرایط مربوطه در وکالتنامه توجه شود و بهتر است با یک وکیل مشورت کنید تا از حقوق و تعهدات خود آگاه شوید.
سن مناسب برای درخواست وکالتنامه
سن مناسب برای درخواست وکالتنامه سن قانونی هر فرد است. عموماً، برای درخواست وکالتنامه باید شما به اندازه کافی بالغ و قادر به تصمیم‌گیری باشید. در بسیاری از جوامع، سن قانونی بالغیت برای درخواست وکالتنامه حدود 18 سال است. به هر حال، در برخی موارد خاص، افراد زیر 18 سال نیز ممکن است برای درخواست وکالتنامه به مجوز والدین یا نگهبان‌های قانونی خود نیاز داشته باشند. بنابراین، بهتر است با یک وکیل یا مشاور حقوقی محلی تماس بگیرید تا اطلاعات دقیق را دریافت کنید.
شرایط لازم برای مشاور حقوقی
برای تبدیل شدن به یک مشاور حقوقی، شخص باید دارای تحصیلات حقوقی معتبر و مرتبط با حقوق باشد. علاوه بر این، برخی از شرایط لازم برای مشاور حقوقی عبارتند از: برای تبدیل شدن به یک مشاور حقوقی، شخص باید دارای مدرک حقوقی معتبر از یک دانشگاه یا مؤسسه تعلیمی معتبر باشد. یک مشاور حقوقی باید قادر به تحلیل و بررسی موارد حقوقی با دقت و صحت باشد.
مشاوران حقوقی باید انضباط حرفه‌ای داشته باشند و از رفتارهای نامناسب در ارتباط با مشتریان یا همکاران خود پرهیز کنند. داشتن تجربه کاری در زمینه حقوق و به خصوص در زمینه‌ای که می‌خواهید به عنوان مشاور فعالیت کنید، امر ضروری است. یک مشاور حقوقی باید آگاهی کامل از قوانین و مقررات مرتبط با زمینه فعالیت خود داشته باشد. مشاوران حقوقی باید دارای مهارت‌های ارتباطی بالا بوده و قادر به برقراری ارتباط مؤثر با مشتریان، همکاران و دیگر افراد مرتبط با کار خود باشند.
یک مشاور حقوقی باید اصول اخلاق حرفه‌ای را رعایت کند و به نظام حقوقی و قانونی کشور خود پایبند باشد.برای شروع کار به عنوان یک مشاور حقوقی، بهتر است با نظام حقوقی محلی خود آشنا شده و از شرایط و الزامات لازم برای تبدیل شدن به یک مشاور حقوقی در آن نظام آگاه شوید.
سخن پایانی
انواع وکالتنامه به عنوان اسناد حقوقی مهم، در زمینه‌های مختلف حقوقی و حقوق بشری استفاده می‌شوند. انواع وکالت نامه‌ها شامل وکالت نامه‌های کیفری، حقوقی، خانواده، تجاری و … می‌باشند. هر یک از این انواع وکالت نامه‌ها دارای قوانین و مقررات خاص خود هستند و باید با دقت تهیه و ارائه شوند تا به دفاع از حقوق و مصالح موکلان کمک کنند.
